تحلیل اطلاعات و دادهها گنجینهای است که میتواند کلید موفقیت کسبوکارها باشد. این نکته که شما نظر مشتریان خود را بدانید یا از تراکم بازاری که در آن مشغول هستید مطلع باشید چشماندازی وسیع برای شما به ارمغان میآورد که باعث پیشرفت برند میشود. از این رو در سومین قسمت از پادکست بادکوبه به سراغ آقایان «رضا نویدی» مدیر عامل آژانس تحقیقات و تحلیل بازار Nexslooks و «سجاد نوریزاد» هم-بنیانگذار و مدیر Marketing Data Science آژانس تحقیقات و تحلیل بازار Nexslooks رفتیم تا به Market Research و چالشهای آن بپردازیم. در اثنای این گفتوگو میتوانید اطلاعات مفیدی از هدف تحقیقات بازار، اهمیت آن و تکنیکهای مختلف این رشته کسب نمایید و اثربخشی تحلیل داده و جمع آوری اطلاعات را در خلال مثالهایی که نمونههای آن ذکر شده است ببینید.
نسخه صوتی این اپیزود در Castbox و دیگر اَپهای پادگیر از جمله Podbean، Spotify، شنوتو و… قابل شنیدن است.
باتوجه به شیوع کرونا حضور مردم در مکانهای عمومی بسیار کمرنگتر از گذشته شده است. فاصلهگذاری اجتماعی بسیاری از ادارات را به تعطیلی کشانده و سرعت انتشار اخبار به حدی بالاست که ممکن است نظرات مردم در عرض چند روز تغییر کند و نتایج تحقیقات بدست آمده، قدیمی به شمار آید.
برخی شرکتهای نظرسنجی ادعا کردهاند که تقاضا برای مصاحبه آنلاین و تلفنی با آنها در چند هفته اخیر افزایش پیدا کرده است. چون مردم در دوران قرنطینه در خانه هستند، کار دیگری ندارند و راحتتر به سوالات پاسخ میدهند. البته این شرکتها آمار و ارقامی از میزان پاسخگویی مردم اعلام نکردهاند اما همگی گفتهاند که مصاحبههای تلفنی و آنلاین آنها افزایش یافته است.
این شرکتها نهایت تلاش خودشان را میکنند تا از اخبار عقب نمانند. نظرسنجیهایی که سوالات کمی دارند، معمولا سه روز طول میکشند. آنها معمولا ریسک این موضوع را که ممکن است تا زمان انتشار نتایج دادهها، موضع مورد تحقیق بیات شده باشد به جان میخرند. مدیرعامل شرکت تحقیقاتی Abt Associates اظهار داشته که علاوه بر حفظ استمرار جمعآوری دیتا از طریق ابزارهای موجود و تحلیل و آنالیز، باید خوراک آژانسها و شرکتهایی را که نیازمند اطلاعاتی در زمینه تاثیرات گسترده کووید 19 بر سلامت افراد جامعه، افراد بیخانمان، آموزش بچهها و امنیت غذایی هستند، تامین کنیم.
راهبردهای ارتباطی خلاق بادکوبه در بهمن ماه سال 1397 پروژهای را در صنعت بانکداری ایران به انجام رسانید. اجرای این پروژه برعهدهی تیمهای «تحقیقات بازار» این مجموعه بود.
این پروژه توسط تیم تحقیقات راهبردهای ارتباطی خلاق بادکوبه، با هدف بررسی صنعت بانکداری در ایران انجام شده است. گزارش پیش رو، مربوط به بررسی دیدگاه مشتریان حقیقی بانک ها می باشد. منظور از مشتریان حقیقی ، اشخاصی هستند که در بانکها حساب دارند. جهت اجرای این بخش از پروژه، با در نظر اهداف پژوهش، پرسشنامهای در 8 صفحه با 135 سوال طراحی شد. تمامی پرسشنامهها توسط تیم آموزشدیده پرسشگران، به صورت مصاحبه حضوری با پاسخگویان در شهرهای تهران، شهریار، کرج، اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز، اهواز و مازندران تکمیل شد. در مجموع تعداد 1852 پرسشنامه جهت بررسی دیدگاه مشتریان حقیقی تکمیل شد.
دغدغههای مالی
یکی از اهداف این پروژه شناسایی دغدغههای مالی افراد بوده است. بر اساس بررسی هایی که در شهرهای مذکور انجام شده است، مهمترین دغدغه های مالی افراد افزایش درآمد (50%)، پرورش فرزندان (33%)، توسعه کسبوکار (33%)، خرید ملک (33%)، شغل بهتر (24%)، مهاجرت (13%) و ازدواج (8%) است.
دولتی یا خصوصی؛ مسئله این است!
شاید با توجه به شرایط کنونی کشور، برای شما هم مهم باشد که در بانک خصوصی حساب داشته باشید یا بانک دولتی. تحقیقاتی که انجام دادیم به ما نشان داد که اکثر افراد ( 76% ) مشتریان حقیقی، بانک دولتی را به خصوصی ترجیح میدهند، 11 % بانک خصوصی را ترجیح می دهند و برای 13 % باقیمانده نوع بانک هیچ تفاوتی ندارد. نتایج نشان می دهد که به دلیل مشکلات زیادی که موسسات خصوصی و بانک های خصوصی از نظر مالی برای مردم ایجاد کردهاند، افراد بیشتر ترجیح می دهند که در بانک های دولتی حساب داشته باشند. این موضوع از آنجایی تأیید می شود که در بخش تداعیات که در همین پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، بانک های دولتی با واژه هایی چون “اعتماد” و “اطمینان” و “امنیت” تداعی میشوند.در حالیکه بانک های خصوصی با واژه هایی چون “عدم اعتماد”، “کلاهبرداری” و … تداعی می شوند. بر اساس نتایج به دست آمده، واژههای اعتماد (30%)، اطمینان (19%)، امنیت (18%)، سوددهی کم (14%)، ازدحام و معطلی (11%)، اعتبار (7%)، امین (6%)، پشتوانه دولتی (5%)، وام (3%)، دولتی (3%) از جمله تداعیهای بانکهای دولتی در ذهن مشتریان حقیقی است. اما بانک های خصوصی با عباراتی چون سود بیشتر (33%)، عدم اعتماد (15%)، کلاهبرداری (11%)، اختلاس (8%)، ورشکستگی (7%)، امنیت کمتر (6%)، وام راحت، سریع و با بهره کم (6%)، مشتری مداری (6%) تداعی شده است.
رده سنی مخاطبان بانکهای دولتی و خصوصی
نتایج نشان می دهد که بخش زیادی از افراد بالای 35 سال در بانکهای دولتی مانند بانک ملی، صادرات و مسکن حساب دارند. اما گروههای سنی پایین بیشتر در بانک های خصوصی چون سامان، ملت و پارسیان حساب دارند. مشتریان بانک سامان و ملت بین 25 تا 35 ساله هستند. مشتریان بانک سپه بالای 55 سال سن دارند. مشتریان بانک پارسیان زیر 25 سال هستند. مشتریان بانکهای ملی و صادرات 35 تا 45 سال و مشتریان بانک مسکن 45 تا 55 ساله هستند.
تحقیقات بازار فرآیند جمع آوری اطلاعات با ارزشی است که به برندها کمک میکند تا بازارِ مصرف محصولات خود را شناسایی کنند. از طرفی ما به اصل بیطرفی در تحقیقات باور داریم. به همین دلیل نیز در ارائه گزارشها به دنبال خوشحالی کاذب مشتریانمان نیستیم، چون خود را متعهّد میدانیم که با بیان واقعیت و ارائه راهکارهای اثربخش، آنها را خوشنود کنیم.
ما در بادکوبه علاوه بر روشهای مرسوم، در تحقیقات بازار از روشهای علمی و اثرگذار مدرن نیز بهره میبریم.
قدمت زنبورعسل در زمین به 150 میلیون سال قبل میرسد. نشانههای فصیلی بسیار زیادی از زنبور عسل کشف شده که معروفترین آنها سنگوارهای است با قدمتی در حدود ۴۰ میلیون سال و یک نقاشی روی دیواره غار بیکروب که متعلق به۱۲هزار سال پیش است.
بدین ترتیب عسل و زنبورداری در تاریخ وجود داشته تا اینکه با شروع رنسانس، صنعت زنبورداری هم پیشرفت کرد. در قرن نوزده زنبورداری مدرن نیز به وجود آمد و تقریبا شکل فعلی را به خود گرفت.
تاریخچه عسل در ایران
زنبورداری در ایران نیز سابقه دیرینه دارد و به دوره هخامنشیان میرسد. ایرانیان از آن زمان از عسل به عنوان شیرینکننده استفاده میکردند و زنبورداری یکی از حرفههای اصیل و قدیمی آنهاست. اولین نشانهی زنبور عسل در ایران در استان لرستان کشف شد. کشف یک کارد مفرغی با تصویری از زنبور عسل بر روی آن که به ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد باز میگردد، معرف قدمت آشنایی ایرانیها با این حشره مفید است.
تا قبل از سال ۱۳۴۵ اکثر کندوهای کشور سنتی بودند ولی از این سال به بعد و با ورود تکنولوژی صنعتی و کندوهای مدرن و نیز ورود ملکههای اصلاح شده از خارج از کشور، زنبورداری سنتی به تدریج به سمت زنبورداری صنعتی پیش رفت.
در حال حاضر حدود 84 درصد از افراد ساکن در شهرهای بزرگ ایران مصرفکننده عسل هستند. 40 درصد از مصرفکنندگان عسل افراد پرمصرف محسوب میشوند که تقریبا هر روز و حداقل 2 تا 3 بار در هفته عسل میخورند. حدود 39 درصد تقریبا یکبار در هفته یا حداقل دو تا سه بار در ماه مصرفکننده هستند. گروه سوم که حدود 21 درصد مصرفکنندگان را شامل میشود حدودا یکبار در ماه یا کمتر از آن عسل مصرف میکنند.
به نظر میرسد مصرف عسل در طبقات بالای جامعه و مرفه بیشتر از اقشار کمدرآمد جامعه است. با کاهش میزان درآمد مصرف عسل نیز کاهش مییابد.
صادرات عسل ایران
طی سالهای اخیر کشورهایی مانند: مالزی، ترکیه، کویت، عراق و… یشترین عمده بازارهای هدف عسل صادراتی ایران بودهاند. به طوری که این چند کشور در حدود 85 درصد از عسل صادراتی ایران را خریداری میکنند. البته در سالهای اخیر افزایشصادرات عسل بر شرایط بازار داخلی تاثیر مستقیم داشته است. تا جایی که از سال گذشته تاکنون در برخی اقلام عسل شاهد افزایش 60 درصدی قیمتها بودهایم. امری که به مرور قادر خواهد بود بازار داخلی را با خطر مواجه کرده و ما را در آینده با کمبود این محصول در داخل کشور و افزایش چند برابری قیمتها مواجه سازد.
سازمان توسعه تجارت ایران به عنوان متولی امر صادرات به دنبال هدفمندسازی صادرات عسل و ایجاد ارزش افزوده بیشتر است.
یکی از وسایلی که هر روز با آن سرو کار داریم و نبود آن باعث ایجاد خلاء در زندگی ما میشود، وسیله سادهای است به نام دستمال کاغذی.
چند دهه گذشته نامی از دستمال کاغذی نبود و مردم ضرورت آن را احساس نمیکردند. در آن زمان خانمها و آقایان از دستمالهای پارچهای گلدوزی شده که جنس و طرح آن به نوعی بیانگر طبقه اجتماعی فرد بود استفاده میکردند. این در حالی است که دستمال کاغذی قرنهاست که در ژاپن به شکل واشی (和紙) استفاده میشود. آنگونه که در سفرنامه اروپایی قرن ۱۷م آمده ژاپنیها بینیشان را با کاغذهای نرم و ابریشمی که به اندازه کف دست است میگرفتند و هرگز آنها را دوباره مصرف نمیکردند و آنها را بعد از مصرف روی زمین میانداختند . در سال ۱۹۲۴ دستمال کاغذیها به شکلی که اکنون استفاده میشود در کیمبرلی-کلارک به عنوان کلینکس معرفی شد. این محصول ساخته شده بود تا کرم را از صورت بزداید. این مشتریها بودند که شروع به استفاده از کلینکس به عنوان یک دستمال یکبار مصرف کردند.
با معرفی دستمال کاغذی یکبار مصرف ناگهان الگوی مصرف تغییر کرد و این محصول جدید با سرعت باور نکردنی راه خود را به خانهها، ادارات، دفاتر کار و جاهای دیگر باز کرد و در بستههای کوچک، بزرگ، جیبی، رومیزی و همچنین حولهای، به تراکم هر نوع مصرف عرضه و روانه بازار شد. با پیشرفت جامعه بشری و پی بردن به اهمیت رعایت بهداشت در دنیای امروز، نیاز به این محصول بیش از پیش نمایان شد.
آگهی تبلیغاتی دستمال کاغذی کلینکس در۱۹۲۶ با این شعار منتشر شد: «سرماخوردگی را در جیب خود حمل نکنید.»
در حال حاضر 95 درصد از خانوارهای ایرانی ساکن شهرهای بزرگ ایران مصرفکننده این محصول هستند.
حدود 20 درصد خانوارها پرمصرف هستند. این خانوارها در ماه بیشتر از 8 بسته دستمال کاغذی مصرف میکنند. بیشتر از نیمی از خانوارها حدود 2 تا 7 بسته در ماه مصرف دارند. و خانوارهای کم مصرف که 21 درصد از آمار را شامل میشود کمتر از دو بسته در ماه دستمال کاغذی مصرف میکنند. البته میزان مصرف بالاتر از 8 بسته در ماه بیشتر در خانوادههای مرفه جامعه دیده میشود. قشر کمدرآمدتر جز گروه کممصرف قرار می گیرند.
اما با توجه به اینکه ماده اصلی تشکیلدهندهی دستمال کاغذی درختان هستند بهتر است برای حفظ منایع طبیعی و محیط زیست در مصرف این محصول نهایت دقت را داشته باشیم.
آژانس تبلیغاتی بادکوبه- واحد تحقیقات بازار: این هفته در تیمتحقیقات بازار آژانس تبلیغاتی بادکوبه نگاهی داشتهایم به تاریخچۀ زیتون در ایران و میزان مصرف آن در شهرهای مختلف کشور
دقیقاً مشخص نیست که زیتون برای اولین بار چه زمانی وارد ایران شده، اما مسلماً زیتون در ایران سابقۀ بسیار طولانی دارد و به طور پراکنده و تک درخت در بیشتر نقاط کشور مشاهده میشده است. از مشاهدۀ آثار باستانی شهر نیشابور میشود نتیجه گرفت که سابقۀ استفاده از زیتون به عهد ساسانیان برمیگردد.
قدمت گیاه زیتون بیش از 6000 سال است ولی کشت آن در استانهای زنجان، قزوین و گیلان بر اساس اسناد و مدارک موجود سابقه 900 ساله دارد (دو استان زنجان و قزوین بر اساس آمارهای سال 93 به ترتیب بیشترین سطح تولید زیتون کشور را دارند). با وجود این، میزان مصرف سرانه روغن زیتون در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار پایین است و پس از کشورهای آفریقایی فقیر که سرانه مصرف حدود 100 گرمی دارند، هر ایرانی به طور میانگین 200 گرم در سال روغن زیتون مصرف میکند.
با توجه به اظهارات پاسخگویان، حدود نیمی از خانوارهای ایرانی ساکن شهرهای بزرگ ایران در طی یکسال گذشته از روغن زیتون استفاده کردهاند یعنی؛ روغن زیتون در سبد کالای مصرف نیمی از خانوارها قرار نگرفته است.
از بین خانوارهای مصرفکنندۀ روغن زیتون، حدود 27% مصرف بالایی دارند یعنی؛ حدود یکبار در روز و یا چند بار در هفته روغن زیتون مصرف میکنند. حدود 34% یکبار در هفته و یا دو تا سه بار در ماه مصرفکننده روغن زیتون هستند و حدود 34% به صورت گاهگاهی از این محصول استفاده میکنند.
یکی از عوامل تاثیرگذار در مصرف سرانۀ روغن زیتون در ایران قیمت بالا و افزایش هزینههای تولید آن است. بنابراین، انتظار میرود بیشتر مصرفکنندگان روغن زیتون طبقات مرفه و خانوارهایی در طبقات متوسط رو به بالای جامعه باشند.
سرانۀ مصرف روغن زیتون در ایران در سال 90 حدود 200 گرم بود که به دلیل افزایش قیمت سرانه مصرف در سال 91 به حدود 180 گرم رسید. این افزایش قیمت منجر به کاهش مصرف میوه زیتون نیز شد.
در نمودار زیر روند مصرف روغن زیتون طی دو سال نمایش داده شده است:
سرانه مصرف روغن زیتون در ایران نسبت به جهان بسیار پایین برآورد شده و فقط سه شهر تهران، کرج و رشت در ایران بالاتر از میانگین مصرف، روغن زیتون مصرف میکنند.
براساس آخرین آمار وزارت بهداشت، ایرانیان سالانه یک میلیارد دلار برای درمان بیماریهای قلبی و عروقی هزینه میکنند که اگر حدود 100 میلیون دلار از آن را سالانه برای تغذیه سالم و استفاده از محصولاتی مانند روغن زیتون و ماهی بپردازند، دیگر نیازی به پرداخت این هزینههای هنگفت درمانی نیست.
این آمار نشان میدهد که برنامهریزی و تبلیغات برای فرهنگسازی و تشویق مردم به داشتن تغذیۀ سالم باید بیش از این مورد توجه قرار بگیرد.
آژانس تبلیغاتی بادکوبه- واحد تحقیقات بازار: طبق مطالعات انجام شده توسط واحد تحقیقات آژانس تبلیغاتی بادکوبه، نظافت مو از دوران قدیم تاکنون به ویژه در میان بانوان از اهمیت زیادی برخوردار بوده، در آن دوران گل سرشور و تخم مرغ حرف اول را میزدند زیرا نه تنها موها را تمیز و نرم بلکه پیاز مو را نیز تقویت میکردند اما اکنون گل سرشور جای خود را به انواع و اقسام شامپوها داده است.
آمارهای به دست آمده از میزان مصرف شامپو درمیان 62 کشور جهان نشان میدهد 98 درصد از ایرانیها هنگام استحمام از شامپو برای شستوشوی موهای خود استفاده میکنند، به عبارت دیگر میتوان گفت 68/5 میلیون نفر از مردم کشور شامپو مصرف میکنند که در صورت درنظر گرفتن سرانه مصرف 12 شامپو برای هر ایرانی بازار شامپو در ایران حداقل 820 میلیون برآورد میشود. به طور کلی ایرانیها با مصرف 820 میلیون شامپو در سال جزء بالاترین مصرف کنندههای شامپو در جهان به حساب می آیند.
بخش تحقیقات بازار یورو مانیتور که در چند سال گذشته علاقه خاصی به بازار محصولات آرایشی و بهداشتی ایران از خود نشان داده و گزارشهای متعددی را نیز در این زمینه منتشر کرده است، به تازگی اعلام کرده که ارزش بازار محصولات مراقبت از پوست در ایران به دلیل تبلیغات و بازاریابی گسترده با رشد 24 درصدی به بیش از 300 میلیون دلار در سال 2010 رسید.
این میزان واردات شامل محصولاتی مانند فراوردههای مراقبت از پوست، فرآوردههای پاکیزگی و آرایشی مو، بو زداهای بدن و ضدترشح عرق، عطر و ادکلن، فرآوردههای مرتبط با قبل، حین و بعد از اصلاح صورت، فرآوردههای مرتبط با آرایش چشم، پودرهای آرایشی، فرآوردههای مرتبط با آرایش لب و فرآوردههای مربوط به آرایش ناخن دست و پا میشود.
در مورد مصرف کنندگان شامپوی موی سر می توان گفت حدود نیمی از مصرف کنندگان از شامپوهای مخصوص موی های نرمال استفاده می کنند. نیم دیگر مصرف کنندگان از شامپوهای مخصوص جنس و نیاز موی سر خود استفاده می کنند. مثل شامپو برای موهای چرب، خشک، … در نمودار زیر مصرف شامپو به تفکیک نوع شامپو نمایش داده شده است.
مصرف برند شامپو میتواند با طبقه اجتماعی و سبک زندگی افراد رابطه مستقیم داشته باشد. واحد تحقیقات بازار آژانس تبلیغاتی بادکوبه به گروهبندی برندهای شامپو بر اساس سبک زندگی اقدام کرده است. در این گروهبندی با توجه به شاخصههای طبقه اجتماعی افراد و توجه به کیفیت محصول میتوان چند دسته کلی در بین مصرفکنندگان متمایز کرد. بر این اساس برخی از افراد به کیفیت و برند شامپو اهمیت میدهند و قیمت کالا برایشان اهمیت ندارد. بسیاری از برندهای مصرفی این گروه خارجی است و این افراد در طبقات بالای جامعه قرار دارند.
در مقابل افرادی هستند که در طبقات پایینتر جامعه قرار دارند و آنچه که برای این گروه اهمیت دارد قیمت کالا است و کالاهای ایرانی که قیمت پایینتری دارند مورد استقبال این گروه قرار میگیرد.
اما افراد در طبقه متوسط جامعه کیفیت و قیمت را در کنار همدیگر قرار میدهند. این گروه مصرفکننده بهترین برندهای ایرانی و حتی برند خارجی با قیمت پایین هستند.
مهمترین شاخص تأثیرگذار در انتخاب برند شامپو، طبقه اجتماعی است و شاخصهایجنسیت و گروه سنی تاثیر معنیداری در مصرف شامپو ایرانی و خارجی ندارد.
در روند مصرف شامپوی سر ایرانی و خارجی در بازه زمانی 2 ساله میتوان گفت مصرف شامپو ایرانی در سه دوره آخر تقریبا ثابت بوده است، اما مصرف شامپو خارجی با نواساناتی در مصرف مواجه بوده است.
به نظر میرسد که بازار ایران هنوز طالب برندهایی با کیفیت بالا برای طبقه متوسط به بالا و برندهایی با کیفیت خوب با قیمت مناسب برای طبقه متوسط است. برندهایی که تمایل به ورود به بازار ایران را دارند نیاز دارند با شناسایی ویژگی متمایز برند خود گروه هدف برند خود را به صورت دقیق تعریف کنند و با انجام تحقیقات کیفی بینش گروه هدف خود را نسبت به نوع محصولات خود تعیین کنند.
آژانس تبلیغاتی بادکوبه – واحد تحقیقات بازار: واحد تحقیقات بازار آژانس تبلیغاتی بادکوبه در راستای انجام پروژههای خود به بررسی گروههای محصولی مختلف پرداخته است. مقالهای که در ادامه میخوانید چکیدهای از نتایج تحقیقات انجام شده در حوزه لوازم خانگی با تمرکز بر محصول «یخچال» است.
تاریخچه:
تاریخ نشان می دهد که بشر از قرنها پیش در جستجوی ساختن ابزاری بوده که بتواند در اوج گرمای تابستان، سرما را به او هدیه دهد. حدود 1700 سال پیش از میلاد مسیح یک پادشاه ایرانی دستور داد یخچالی عمومی بسازند تا همه مردم شهر در تابستان دسترسی به آب خنک داشته باشند.
در معماری قدیم ایران یخچال را برای تولید و نگهداری یخ میساختهاند. معمولاً هر یخچال، یک استخر، یک دیوار بلند به نام حصار در ضلع جنوبی استخر و یک مخزن گنبدی شکل به نام خزانه داشته است.
به مرور زمان اولین یخچالهای نفتی به کشور وارد شد. یخچالهای نفتی از آنجا که با حرارت ناشی از سوختن نفت کار میکردند و به زیرساختهای عظیم برقرسانی احتیاجی نداشتند، خیلی زود جای پای محکمی در ایران پیدا کردند، اما از آن سو همزمان برقرسانی در ایران نیز سراسری شد و یخچالهای نفتی جای خود را به یخچالهای برقی دادند.
بیشترین تغییرات اتفاق افتاده در یخچالهای برقی مربوط به شکل و ظاهر، اندازه و امکانات جانبی محدود شده است.
مثلاً وقتی آبریزهای روی در یخچال ساخته شد، هدف صرفاً راحتی بیشتر بود، اما طراحان خیلی زود دریافتند که تعداد دفعات باز و بستهشدن در این یخچالها بسیار کمتر شده است و این مسئله میتواند به صرفهجویی در مصرف برق کمک کند. بعد سیستم فیلترهای بهداشتی (Hygiene Fresh)، فناوری دیجیتال و هوشمندسازی مطرح شد. مثلاً این یخچالها می توانند فهرست مواد غذایی مورد نیاز را در بین فروشگاههای نزدیک خانه شما جستجو کنند. جالبتر این که این امکان وجود دارد که از این یخچالها بخواهیم براساس مواد غذایی موجود در خود، فهرستی از غذاهای مورد علاقه شما را اعلام کند.
به طور کلی یخچال از بدو حضور خود تا کنون با تغییرات زیادی روبرو بوده است و انتظار میرود که در آینده نیز این تغییرات بیشتر و بیشتر شود. از آنجایی که محصولاتی که تولید میشود در نهایت باید در جامعه مورد استفاده قرار گیرند و بتوانند بخشی از نیازهای مردم یک جامعه را پوشش دهند بنابراین حضور برندهای مختلف یخچال در هر جامعهای شناخت نیازهای افراد همان جامعه را میطلبد. به نظر می رسد برندهایی در این راه موفق باشند که محصولات خود را با توجه به جامعهای که قصد ورود به آن را دارند بومی یا به اصطلاح Customize کنند.
بازار یخچال فریزر در ایران:
در حال حاضر حدود 76 درصد از خانوارهای ایرانی دارای یخچال و فریزر هستند (یخچال و فریزی که در یک دستگاه به صورت دو در، سه در و یا ساید بای ساید است). از این میان، 71% دارای یخچال فریزر دو در و تنها حدود 16% دارای یخچال فریزر ساید بای ساید هستند. یخچال فریزر 3 و یا 4 درب به علت بالا بودن قیمت و جدید بودن محصول، فراوانی کمی دارند و غالباً خانوارهای طبقه بالای جامعه از این نوع یخچال استفاده میکنند.
اما استفاده از یخچال فریزرهای دو درب به علت اشغال فضای کمتر در آشپزخانه و قیمت مناسب نسبت به یخچال فریزرهای ساید بای ساید در طبقه متوسط بیشترین مخاطب را دارد.
بر اساس تحقیقات کیفی انجام شده توسط آژانس تبلیغاتی بادکوبه (1394) ، TOM (Top Of Mind) برندهای یخچال در میان ایرانیان برندهای خارجی مانند سامسونگ، ال جی و بوش است. در میان برندهای ایرانی نیز الکترواستیل، پارس و پارس خزر اولین برندهایی هستند که به ذهن پاسخگو می رسد.
تحقیقات کمی نشان میدهد که بیشترین برندهایی که توسط جامعه استفاده میشود عبارتند: از سامسونگ، ال جی و امرسان.
به طور کلی بررسیها نشان میدهد که ایرانیان بیشتر به برندهای خارجی لوازم خانگی گرایش دارند. به عبارت دیگر بررسیهای این آژانس نشان میدهدکه خریداران یخچال نهایت تلاش خود را میکنند تا یخچال خارجی بخرند. اصولاً یخچالهای ایرانی زمانی خریداری میشود که بودجه کافی برای خرید یخچال خارجی وجود نداشته باشد. در غیر اینصورت یخچال ایرانی برای ویلا، خانه باغ، مغازه و به طور کلی محیط کار خریداری میشود.
اصولاً افراد در دو گروه اقدام به خرید یخچال میکنند. گروه اول نوعروسان هستند که حتی در صورت عدم بودجه کافی برای خرید یخچال خارجی به خرید یخچالهای خارجی ولی با نامهای مشابه و ظاهر خارجی اقدام میکنند. گروه دوم خانوارهایی با عمر بیش از 15 سال هستند که اصولاً با هدف تغییر دکوراسیون منزل برایشان برندهای خارجی جذابتر است.
با وجود گرایشی که به برندهای خارجی وجود دارد اما لزوماً فقط این گرایش منجر به خرید محصولات خارجی نمیشود بلکه در عمل، متغیرهای دیگری بر خرید تأثیر میگذارند، مانند: کیفیت، جادار بودن، ظاهر، گارانتی و خدمات پس از فروش ، قیمت و توصیه دیگران و همچنین طبقه اجتماعی.
به طور کلی، یخچال در ایران از جمله مهمترین کالاهای با دوام محسوب میشود که هم از نظر فروشندگان و هم از نظر خریداران، تلفیقی از معیارهای کیفیت و زیبایی در انتخاب آن نقش دارد. کیفیت به واسطه وجود گارانتی، خدمات پس از فروش و جنس موتور یخچال قابل تشخیص است و زیبایی عمدتاً به واسطه رنگ بدنه، رنگ فضای داخلی، خلاقانه بودن طراحی درک میشود. علاوه بر این موارد کارایی به عنوان شاخص مهم دیگری مطرح میشود که عمدتاً به واسطه جادار بودن قابل ارزیابی است. و البته در این صنعت توصیه فروشندگان بسیار تأثیرگذار است.
بر اساس بررسیهای انجام شده در خصوص رفتار مصرف، به نظر میرسد که ایران بازار مناسبی برای برندهای خارجی در محصول لوازم خانگی محسوب میشود. به عنوان مثال برند ال جی و سایر برندهای خارجی بخش زیادی از بازار مصرف را به خود اختصاص دادهاند. البته برندهای ایرانی مانند امرسان و هیمالیا نیز بخش قابل توجهی از بازار را پوشش میدهند.
آنچه که اهمیت دارد تفاوت گروه مخاطب برندهای خارجی و داخلی است. مصرفکنندگان برندهای خارجی غالباً در طبقات اجتماعی متوسط رو به بالا (C1 و AB) قرار دارند و مصرفکنندگان برندهای ایرانی معمولاً خانوارهایی در طبقات اجتماعی متوسط رو به پایین جامعه قرار دارند. البته از آنجایی که جایگاه هر برندی در جامعه با سایر برندها متفاوت است جهت تعیین این جایگاه و انتخاب مناسبترین گروه هدف و معرفی محصول به آن گروه باید چالشها و دغدغههای آن گروه و حتی وجه تمایز هر برند شناخته شود.
آژانس تبلیغاتی بادکوبه – واحد تحقیقات بازار: زمان ایجاد فروشگاههای زنجیرهای امروزی به اواسط قرن نوزده میلادی و به کشور آمریکا برمیگردد. در سال 1859 اولین شعبه فروشگاههای زنجیرهای A & P در آمریکا گشوده شد. در سال 1879 میلادی اولین فروشگاه عرضه اقلام متنوع در نیویورک گشایش یافت. پس از آن ایجاد فروشگاههای زنجیرهای در آمریکا به سرعت رو به افزایش نهاد و تا سال 1929 قریب به 22 درصد از کل خردهفروشی در کشور آمریکا توسط این فروشگاهها انجام میشد.
دلیل اصلی اقبال فروشگاههای زنجیرهای تنوع زیاد کالا و یا خدمات قابل ارائه نبود بلکه قیمتهای نسبتاٌ پائین کالاها در این فروشگاهها موجب استقبال مصرفکنندگان از خرید در این فروشگاهها شده بود. از عوامل دیگری که باعث موفقیت فروشگاههای زنجیرهای شدند امکان گردش خریداران در فروشگاه و خرید کالاها با دیدن و انتخاب[ و همینطور عدم تمایز بین خریداران که موجب استقبال اقشار و طبقات پائین جامعه گردید را میتوان عنوان کرد.
اما از اواسط قرن بیستم، برای اولین، فروشگاههای زنجیرهای مبادرت به ایجاد سوپرمارکتهای امروزی بار نمودند. طبق آمار در سال 1997 بیش از 60 درصد خردهفروشی در آمریکا به وسیله فروشگاههای زنجیرهای انجام میپذیرفت. پدیده جهانی شدن، فروشگاههای زنجیرهای را نیز به تحرک واداشت و در حال حاضر فروشگاههای معروفی مانند Carrefour, Wal-Mart, Aldi, Tesco به ترتیب از کشورهای انگلستان، آلمان، آمریکا و فرانسه در بسیاری از کشورها به چشم میخورند.
تاریخچه فروشگاههای زنجیرهای در ایران:
سابقه تاسیس فروشگاههای زنجیرهای در ایران به سال 1328 و تاسیس نخستین فروشگاه تعاونی مصرف سپه باز میگردد. پس از آن بود که برخی دیگر از فروشگاهها از جمله فروشگاههای تعاونی مصرف شهر و روستا و فروشگاههای زنجیرهای کورش در کشور راهاندازی شد.
در دهه 70 راهاندازی فروشگاههای زنجیرهای با الهام از فروشگاههای بزرگ زنجیرهای جهان که تا همان زمان سهم قابل توجهی از کل خردهفروشی کشورهای توسعه یافته را به خود اختصاص داده بود، در دستور کار دولت و برخی از نهادهای عمومی غیردولتی از جمله شهرداری قرار گرفت. فروشگاه رفاه که از سال 1374 شروع به کار نمود، اکنون پس از حدود دو دهه فعالیت حدود 125 شعبه در سراسر کشور دایر کرده است. از دهه 80 به این سو، با توجه به مزایای راهاندازی فروشگاههای زنجیرهای و نقش مهمی که این فروشگاهها میتواند در اصلاح نظام توزیع کشور به عهده داشته باشد، موج جدیدی از فروشگاههای زنجیرهای در کشور شروع به فعالیت کرد.
در شهرهای بزرگ حدود 29% از خریدهای اصلی در بازار روزها و حدود 23% از سوپرمارکت های بزرگ و زنجیره ای تهیه میشود، اما خریدهای متفرقه همچنان بیشتر در سوپر مارکتهای کوچک و محلی صورت میگیرد.
توسعه فروشگاههای زنجیرهای در کشور توسط بخش خصوصی داخلی و خارجی و افزایش رقابت میان این فروشگاهها برای جذب مشتری بیشتر، باعث شده است تا هر روز خلاقیتها و ابتکارات جدیدی در مدلها و روشهای فروش این شرکتها به مشتریان عرضه شود. فروشگاههایی مانند هایپراستار که اغلب از ظاهری مدرن و امروزی برخوردار بوده و طیف بسیار وسیعتری از کالاها را نسبت به فروشگاههای قبلی در اختیار مخاطبان خود قرار میدهد، از این جملهاند. برخی از این فروشگاهها، اغلب کالاهای خود را با بهای 10 درصد پایینتر از قیمت مصرفکننده به مشتریان عرضه میکنند که همین مسئله موجب رضایت بسیاری از مشتریان شده است.
با وجود گذشت بیش از 50 سال هنوز این فروشگاهها آنچنان که باید به قدرتی جدی در بازار تبدیل نشدهاند و از سوی مشتریان آنچنان جدی نگریسته نمیشوند. به نظر میرسد فروشگاههای زنجیرهای یا به طور کلی صنعت خردهفروشی در ایران دست به گریبان مشکلاتی است که مانع پیشرفت خدمات توزیعی نوین شده است. راهاندازی یک مجموعه فروشگاه زنجیرهای، بسیار سرمایهبر است و به زیرساختهای زیادی نیاز دارد، اما در عین حال از یک سو اشتغالزا و از سوی دیگر موجب تضمین فروش محصولات تولیدکنندگان داخلی میشود. علاوه بر آنکه نیازهای مردم را نیز بهتر پوشش میدهد.
در مجموع با وجود توسعه نسبتا زیاد فروشگاههای زنجیرهای در بازار خردهفروشی ایران، این فروشگاهها هنوز تا رسیدن به جایگاهی که منبع اصلی خردهفروشی محصولات مصرفی در کشور به شمار رود، راه زیادی را در پیش دارند. درست است که تعداد فروشگاههای زنجیرهای در کشور هر روز در حال افزایش است، اما این فروشگاهها اغلب فقط در شهرهای بزرگ و کلانشهرها حضور داشته و نظام خردهفروشی مبتنی بر فروشگاههای زنجیرهای هنوز نتوانسته به شهرهای کوچک و متوسط راه پیدا کند. ضمن این که در شهرهای بزرگ نیز فروشگاههای زنجیرهای بیشتر به سبب جذابیتهای فرعی و حاشیهای آن است که تا حدودی موفق به جذب مشتری شدهاند. هنوز در شهرهای کوچک و متوسط، و حتی کلانشهرهای ایران این فروشگاههای مستقل فروشگاههای کوچک و محلی است که بار اصلی نظام توزیع کالاهای مصرفی را بر دوش دارد. با این حال تجربه ورود فروشگاههای زنجیرهای جدید به کشور به ویژه در یک دهه اخیر، نشان میدهد که در صورت حمایت قانونی میتوان به موفقیت این فروشگاهها در ایران نیز امیدوار بود.
مهمترین عامل برای خریداران در انتخاب مرکز خرید، قیمت محصولات است و کیفیت محصولات در رتبه بعدی قرار میگیرد.
